Kontakt z naturą jest ważnym aspektem życia człowieka, pomaga zredukować stres, skupić się na naszym wnętrzu, by choć na chwilę pozbyć się myślenia o problemach i obowiązkach, z jakimi na co dzień przychodzi nam się zmagać w doczesnym świecie. Z biegiem czasu coraz częściej zapominamy o tym, jak ważną rolę w naszym życiu odgrywa przyroda. Stopniowa wycinka lasów przyczynia się do wzrostu dwutlenku węgla, tym samym przyśpieszając procesy ocieplania się klimatu. Kolejnym skutkiem wycinania terenów leśnych, jest zmniejszenie populacji, bądź i całkowite wyginięcie wielu gatunków zwierząt i roślin, występujących jedynie w poszczególnych obszarach globu.
W celu zachowania określonych form przyrody, powoływane są liczne tereny chronione, zwane rezerwatami. Miejsca te sprzyjają aktywnemu spędzeniu czasu na świeżym powietrzu, jednocześnie ciesząc się pięknymi widokami. Osoby marzące o chwilowej ucieczce od zgiełku miasta zapraszamy do Złotego Potoku, małej miejscowości znajdującej się w Gminie Janów. Złoty Potok swój urok zawdzięcza położeniem w rezerwacie przyrody ,,Parkowe”. Jest to rezerwat o charakterze leśno-krajobrazowym, znajdujący się na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd oraz obszaru siedliskowego sieci Natura 2000 ,,Ostoja Złotopotocka”. Celem utworzenia rezerwatu ,,Parkowe” było zachowanie wzgórz z fragmentami doliny Wiercicy, wraz z występującymi tam formami skalnymi i starodrzewiem.
Historia Złotopotockiego rezerwatu ,,Parkowe”
W VIII w. na terenie obecnego rezerwatu istniał przedhistoryczny gród, usytuowany na wapiennym wzgórzu. W latach 1852–1858 teren ten był własnością generała Wincentego Krasińskiego, ojca polskiego poety, Zygmunta Krasińskiego. W 1881 r. w Złotym Potoku powstała pierwsza w Europie pstrągarnia, prowadząca hodowlę pstrąga tęczowego. Rok 1907 szacuje się na początki rezerwatu – w tym czasie hrabia Raczyński ograniczył wyrąb lasu na tym terenie. W 1927 r. powstał rewir rezerwatowy o nazwie ,,Parkowe”, wynoszący 105 ha. Następnie, po upływie 30 lat, zwiększono jego zasięg do ponad 153 ha, a w roku 1984 o kolejne 83 ha. W 2011 r. zatwierdzono ostatni projekt poszerzenia rezerwatu ,,Parkowe”, wynoszącego aktualnie ponad 234 ha.
Na straży ekosystemu
Rezerwat ,,Parkowe” sprawuje pieczę zarówno nad Złotopotocką florą, jak i fauną. Na objętym ochroną terenie spotkać możemy liczne gatunki roślin, zwierząt, a także inne formy przyrody, takie jak ostańce skalne czy zbiorniki wodne. Poszczególne elementy krajobrazu rezerwatu ,,Parkowe” tworzą spójną całość, od lat ciesząc pięknem i wyjątkowością wszystkich odwiedzających to zjawiskowe miejsce.
Na terenie rezerwatu wyróżniamy:
– łęg jesionowo-olszowy – warstwę drzew tworzą: jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) i olsza czarna (Alnus glutinosa), w mniejszej ilości występują także klon pospolity (Acer platanoides), grab pospolity (Carpinus betulus) i czeremcha pospolita (Padus avium),
– grąd subkontynentalny – warstwę drzew tworzą: grab pospolity (Carpinus betulus L), dąb szypułkowy (Quercus robur L), lipa drobnolistna (Tilia cordata Mill.); gatunki domieszkowe: klon pospolity (Acer platanoides L.), świerk pospolity (Picea abies)
– buczynę sudecką – w drzewostanie panuje buk pospolity (Fagus sylvatica L.), niewielki udział mają w nim: jodła pospolita (Abies alba Mill), świerk pospolity (Picea abies) oraz klon jawor (Acer pseudoplatanus L.)
– ciepłolubną buczynę storczykową – drzewostan stanowią głównie buk pospolity (Fagus sylvatica L.), klon jawor (Acer pseudoplatanus L.) i lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos L.)
– kwaśną buczynę niżową – dominującym gatunkiem drzewa jest buk pospolity (Fagus sylvatica L.), domieszkowo występują tu: klon pospolity (Acer platanoides L.), dąb szypułkowy (Quercus robur L.), grab pospolity (Carpinus betulus L.), jodła pospolita (Abies alba Mill) oraz świerk pospolity (Picea abies)
– bory mieszane sosnowo-dębowe – drzewostan boru mieszanego składa się z sosny pospolitej (Pinus sylvestris L.) i dębu szypułkowego (Quercus robur L.) z domieszką graba pospolitego (Carpinus betulus L.) i topoli osiki (Populus tremula L.)
– świeży bór sosnowy – dominuje w nim sosna zwyczajna (Pinus sylvestris L.), udział mają także brzoza brodawkowata (Betula pendula Roth), świerk pospolity (Picea abies) oraz jodła pospolita (Abies alba Mill)
Na terenie rezerwatu ,,Parkowe” znajdują się liczne ostańce, między innymi owiana legendą Brama Twardowskiego, Diabelskie Mosty i Skała z Krzyżem. Uwagę przykuwa jaskinia Grota Niedźwiedzia – mierząca ok. 70 metrów trasa jaskini, przez cały rok dostępna dla osób odwiedzających, zaopatrzonych w latarkę. We wschodniej części rezerwatu znajdują się dwa historyczne źródła – piaszczyste Źródło Zygmunta i kamieniste Żródło Elżbiety, nazwane przez przebywającego tam, jednego z najznamienitszych poetów polskiego romantyzmu, Zygmunta Krasińskiego. Źródłami Zygmunta i Elżbiety wypływa rzeka Wiercica, nad którą dostrzec można zabytkowy Młyn Kołaczew.
Rezerwat ,,Parkowe” obfituje w różnego rodzaju rośliny i zwierzęta. Najczęściej spotykanymi gatunkami pędów są:
- buławnik czerwony,
- czosnek niedźwiedzi,
- lilia złotogłów,
- storzan bezlistny,
- żywiec dziewięciolistny.
Główni przedstawiciele Złotopotockiej fauny to:
- wypławek alpejski,
- źródlarka karpacka,
- kozioróg dębosz,
- pstrąg tęczowy,
- pstrąg potokowy,
- gniewosz,
- myszołów włochaty,
- gołąb grzywacz,
- gołąb siniak,
- dzik,
- sarna.
Rezerwat ,,Parkowe” nie posiada planu ochrony. Na mocy ustanowionych w maju 2014 roku zadań ochronnych, na okres 5 lat, jego obszar objęto ochroną czynną.
Szlakami rezerwatów przyrody
W bezpośredniej bliskości rezerwatu „Parkowe”, w kierunku południowo-zachodnim znajduje się rezerwat „Ostrężnik”. Stanowi on wzgórze wapienne z ruinami warowni z XIV wieku, kilka wapiennych skał (największą z nich jest skała Ostrężnik z Jaskinią Ostrężnicką i ruinami zamku). Na terenie rezerwatu ,,Ostrężnik” znajdują się także: Jaskinia Wierna, Wiercica i okresowe wywierzyska – źródła krasowe zwane Źródłami Zdarzeń. Celem powołania rezerwatu ,,Ostrężnik” było zachowanie fragmentu naturalnego lasu bukowo-grabowego przy XIV-wiecznych ruinach zamku Ostrężnik. Budowla ta jest zachowana w słabym stanie. Obecnie układ dawnych pomieszczeń zamku, który dzielił się na górny, dolny oraz podzamcze jest mało czytelny.
Spacer po Złotopotockich lasach może okazać się świetną odskocznią dla osób poszukujących chwili spokoju, relaksu i odprężenia. Dodatkowym atutem wycieczki po Złotym Potoku jest możliwość zatrzymania się w hotelu ,,Kmicic”, proponującym swoim gościom wyjątkowe pokoje i apartamenty, w których mogą zregenerować siły po dniu spędzonym na szlaku. Hotel ,,Kmicic” posiada także Centrum WELNESS & SPA, którego oferta obejmuje zabiegi na ciało i twarz. Jest to doskonałe uzupełnienie odpoczynku dla ciała, po aktywnie wykorzystanym czasie dla ducha. Jeśli morzysz o chwilowej ucieczce od cywilizacji, planujesz dłuższy pobyt na łonie Złotopotockiej natury, odwiedź stronę https://www.hotel-kmicic.pl/ i zapoznaj się z szerszą ofertą hotelu ,,Kmicic”. Czyste powietrze, niesamowite widoki i niezapomniane wrażenia czekają właśnie na Ciebie!
